Dialoog, effe verzameld :)

Ik heb het nodig om wat dingen rond dialoog samen te voegen in mijn hoofd. En dus herlees en schrijf ik:

Dialoog in: Door de bomen het bos zien, Jan Bommerez

De explorerende dialoog om mensen te helpen bewust te worden van de verhalen die hen drijven, en om ze samen bewust los te laten en te vervangen door verhalen die beter passen bi de nieuwe context (pg 334)

Dialoog is een zelforganiserend proces tussen gelijke partners. Het is een pad naar gemeenschap en nieuwe mogelijkheden. Discussie en debat zijn daarentegen competitiemodellen die samengaan met fragmenterend denken (pg 74)

Eerste principe van dialoog voeren: stel je oordeel uit. Laat het proces zich ontvouwen zoals het zich ontvouwt. Geef iedereen de ruimte om te zijn wie hij is, zonder te oordelen, zonder te corrigeren. (pg 86)

Het doel van een dialoog is niet om dingen te analyseren of om iemand te overtuigen. Het doel is om tijdelijk onze opinies uit te schakelen en daardoor het vermogen om nieuwe informatie te ontvangen. (pg 273)

Wanneer mensen regelmatig in dialoog gaan met elkaar, ontstaat een diep vertrouwen in het proces en in de ander. Deelnemers ontwikkelen tevens een veel beter begrip van het unieke van elk gezichtspunt en van hoeveel meer begrip mogelijk is als je niet langer een bepaald standpunt verdedigt ten koste van anderen, Peter Senge (pg 296)

Dialoog is een speciaal soort communicatie dat vooral de relatie tussen de deelnemers bevestigt en iedereen het recht gunt om op zijn manier de zin en samenhang van de dingen te ontdekken. Dialoog is van nature een uitwisseling zonder confrontatie. Dialoog kan individuele gezichtspunten doen verschuiven zonder dat iemand een ander tracht te overtuigen. Dialoog is een bron van individuele en collectieve transformatie. Center for creative leadership  (pg 296)

Over dialoog in het onderwijs, uit Longread Gert Biesta over Onderwijsavond, 15 mei 2014 in Driebergen. 

Het is inmiddels duidelijk dat er een verschil is tussen identiteit (hoe je een positie inneemt ten opzichte van je groep en traditie) en subjectiviteit. Biesta: ‘De Nazi’s hadden geen onduidelijkheid over identiteit, maar wel een fundamenteel gebrek aan de interruptie van die identiteit, zodat dingen gehoord kunnen worden. Gebrek aan aanspreekbaarheid.’ Daarmee komt hij bij het begrip dialoog.

‘Ik ben geïnteresseerd in de rol van weerstand in onderwijs. Het is een heel algemene ervaring dat wanneer je een initiatief ontplooit, je vroeg of laat iets tegenkomt dat daar weerstand aan biedt. Dat is een bewijs dat de wereld geen hersenspinsel is, maar objectief buiten ons bestaat.’ Er zijn drie manieren om met die weerstand om te gaan, zegt Biesta. ‘Je kunt weerstand overwinnen. De wereld naar je hand zetten, maar in de extreme situatie leg je de wereld dusdanig je wil op dat je de mogelijkheid vernietigt voor de wereld om zelf te bestaan.’ Het woord ‘wereldvernietiging’ verschijnt op het scherm. Dan is er de zelfvernietiging, wanneer je als manier om de weerstand het hoofd te bieden, je je terugtrekt uit de wereld. Je niet verbindt. De derde manier is de dialoog – geen wedstrijd met winnaars en verliezers, maar een manier van samen zijn waarbij beide partijen tot hun recht kunnen komen. ‘Een voortdurend proces, zonder einde, lang, soms frustrerend, maar een fundamenteel werelds proces. In die dialoog komt de vraag weer op of dat wat ik wens ook wenselijk is – voor mezelf en mijn leven met anderen.’

Daarmee heeft Gert Biesta de fundering gelegd voor zijn notie van wereldgericht onderwijs. Hij en zijn toehoorders staan nu midden de onderwijspedagogische ruimte, de ruimte tussen wereldvernietiging en zelfvernietiging. Biesta schetst de consequenties alvast: er is veel werk te doen voor docenten. Het gaat om het vorm geven aan de dialoog, aan het bij elkaar brengen van kind en wereld, aan het mogelijk maken van ontmoetingen. Het gaat er ook om om kinderen de wereldse weerstand te laten ervaren, die ze bij hun initatieven tegenkomen. En die weerstand positief te duiden. Er mee aan de slag te gaan. Biesta vertelt hoe hij gefascineerd is door een Engels schoolvak dat ‘resistant materials’ heet en waar het gaat om werken met hout, steen, metaal. ‘Daar vind je op een fundamenteel niveau wat er kan, wat er mogelijk is. Kunst is ook met deze worsteling bezig – kunst is een moeilijk werelds proces, waarbij de worsteling met weerstanden de essentie is.’

In dialoog moet je altijd het risico lopen dat je niet heel blijft, dat je buiten jezelf komt. Alleen daar kunnen we bestaan. #Biesta

— NIVOZ (@NIVOZ) 16 mei 2014

Het werk voor de docent is dan de dialoog vormgeven in het curriculum en de ontmoeting met wat weerstand biedt mogelijk maken #Biesta

— NIVOZ (@NIVOZ) 16 mei 2014

Het woord dialoog wordt te pas en te onpas gebruikt. Hierover hier meer.

Oh ja, het linkt ook aan Creatieve wisselwerking

Eindhoven doet toch mee met de “Nederland in dialoog”

Heerlijk die sfeer.

Hoe bereiken ze dat nou: de dialoogtechniek wordt hier samengevat.

 Zo, ik heb voldoende voor nu. Jullie nog mooie aanvullingen?