En ’t gaat vooruit #effectief leren, #formatieve feedback

De lessen bedrijfseconomie van donderdag. Studenten werken rustig, geconcentreerd en ik ben een half uur!! van de anderhalf uur eerder klaar met het merendeel van de studenten. En ik weet dat de leerdoelen gehaald zijn. Een kleiner groepje blijft over en maakt in alle rust het werk af.

Hoe dat komt?

Eigenlijk weet ik het niet helemaal precies. er zijn een aantal factoren:

• Studenten weten dat dit een moeilijk kwartaal is. Van studenten hogere jaren en van mij. Ik gebruik de fietsmetafoor: “De eerste twee kwartalen hebben ze leren fietsen (manier van werken). Dit kwartaal gaan we wielrennen.”
• Het is de tweede les in de nieuwe groepen en ik benoem dat een rustige werkomgeving echt helpt om de stof te begrijpen. Dat doe ik omdat studenten zelf aangeven dat ze dat fijn vinden. Op een moment dat het echt super gaat, iedereen werkt, helpt elkaar en het is toch rustig, benoem ik dat hardop.
• Ik stuur sinds het leren van het boek “Didactisch coachen” gerichter op de studievaardigheden die nodig zijn om dit vak te halen: lezen van de opgave, begrijpen van de vraag, selecteren relevante informatie, gestructureerd antwoorden. In het kader van gestructureerd antwoorden oefenen geef ik, na een korte instructie, de uitgeprinte spreadsheet met het lege antwoordmodel. De opdracht is dat ze het niet mogen invullen. Overschrijven in hun schrift/laptop mag wel, alleen als ze dat wat ze overschrijven en ieder getal dat ze invullen begrijpen. Het begrijpen van hoe het moet gaat sneller dan toen ik het vorig jaar uitlegde. Bij een groepje of 4 per klas vragen ze mij om 1 onderdeel van de opgave uit te leggen. Dat is inderdaad het moeilijkste deel. Ik overweeg even om het klassikaal te doen, maar de rest is zo lekker samen aan het werk, stellen mooie vragen aan elkaar. Ik vind het zonde om die focus te verbreken.
• Ik deel de leerdoelen aan het begin van de les. “begrijpen en kunnen berekenen wat de invloed van uitval en afval is op de kostprijs”. Ik vertrek vanaf de kostprijsformule, zoom in op de grondstofkosten en doe een mini-formatieve activiteit als iedereen klaar is met de 1ste opgave. Ziehier de uitkomst van mijn zeer gesofisticeerde formatieve activiteit. Rechtsonder staat het leerdoel, links de kostprijsformule en rechtsboven de toets. Studenten kozen met handopsteken het goeie antwoord (stijging of daling, bruto of netto). Het juiste antwoord laat ik staan. Veel, maar niet iedereen had het meteen goed. Een nuttige activiteit dus.

• Mensen die niet aan het werk zijn vraag ik waarom dat zo is (leermodus). En in deze periode kan het antwoord dan zijn; ” ik weet niet of ik hier volgende les nog ben, ik denk dat ik ga stoppen en nu ben ik niet meer zo gemotiveerd”. En geloof het of niet. Dat begrijp ik ook nog wel :). We hebben het er even over en nemen afscheid.

Na de les wandelt een bedrijfseconomiecollega van de andere opleiding voorbij. We geven beide het vak in de gemeenschappeIijke propedeuse. Ik vertel dat het zo lekker ging en laat via het scherm mijn one-note aantekeningen zien van die vaardigheden waar ik op stuur. We spreken even trucjes door die we onze studenten leren:

• Lezen van de opgave. Adviseren dat ze via het bord/laptop lezen of uitprinten ipv via de telefoon. Dat voorkomt leesfouten.
• Begrijpen van de vraag. Dat speelt pas bij het proeftentamen. Dan staan ineens alle vragen door elkaar. Tot die tijd zorgt de instructie vooraf ervoor dat de vraag vaak wel duidelijk is.
• Selecteren van relevante informatie. Markers in verschillende kleuren gebruiken.
• Gestructureerd antwoorden. Bij de allereerste opgave van een soort de antwoordstructuur “leeg” op het bord projecteren.

Heerlijk zo’n momentje. Volgens mij doet dat meer met de effectiviteit van onderwijs dan evaluatievergaderingen. De focus is namelijk anders. Je deelt wat werkt ipv dan je benoemt wat er allemaal nog niet  goed genoeg is.

Tijdens de lunch tref ik een andere bedrijfeconomiecollega die deze les nog gaat geven deze week. Ik deel mijn ervaring. De andere bedrijfseconomiedocent heeft pech gehad. Of niet natuurlijk *grijns*. Die kom ik niet toevallig tegen.

Ik deel dit in het kader van “iedere dag een beetje beter”. Als ik dit alleen had gedaan als mijn powerpoint perfect getimed het leerdoel had laten zien en dat met die kostprijs helder had beschreven. Als ik de formatieve activiteit alleen had gedaan als het met een ICT edutool ging.

Dan was het niet gebeurt. En nu wel.