De lerende docent

In ontmoeting de volgende stap te zetten

Gegeven: Introductieworkshop Deep Democracy met Harry in de hoofdrol.

Of ik een workshop over Deep Democracy kan verzorgen voor een vrouwennetwerk. Ja.

Het was een prachtige avond. Het klopte allemaal en het was heerlijk om te doen voor en met deze groep vrouwen.

  • Omdat ik een keer zei tegen een vriendin, je kan ongelooflijk veel vooraf beïnvloeden door je voorbereiding.
  • Omdat ik het vaker heb over “holding the space” en soms niet begrepen wordt wat dat betekent.
  • Omdat het in een van de vorige blogposts ging over emotionele beschikbaarheid en hoe die past binnen je voorbereiding

Gaat deze blogpost voor het grootste gedeelte over de voorbereiding en ook nog een beetje over wat we dan gedaan hebben 🙂

Inhoudelijke voorbereiding

Ik bespreek met de contactpersoon de groep en waar ze nu staan, de energie die ze graag willen op zo’n avond. In het voorbereidings-app-groepje tasten we met een aantal deelnemers de verwachtingen af: hoeveel theorie, hoeveel ervaring. Ik krijg een beeld bij wat mogelijk zou zijn, check die grote lijnen in de appgroep.

In het weekend ervoor neem ik nog eens de tekening uit het boek Deep democracy erbij en vraag mezelf af: als ik ze maar drie dingen kan laten onthouden, welke dan, noteer dat en laat dan de inhoud los tot de laatste ochtend.

Op die ochtend ga ik zitten om het programma voor te bereiden. Ik schijf het uit om goed te kunnen voelen of de rode lijn klopt en tijdens de avond om mij ter herinneren aan de rode lijn.

Dit werd het:

Praktische voorbereiding

Omdat ik niet weet of er een beamer is en ik het ding eigenlijk ook niet wil op deze avond maak ik voor ieder van de deelnemers een kopie van de tekening. Die knip ik allemaal persoonlijk uit, met verschillende scharen. Ook plak ik ze op verschillende kleuren gekleurd papier. In verschillende richtingen.

Zelfgemaakte blaadjes, geen twee hetzelfde. Die leg ik op de avond zelf klaar op de stoelen in de kring. Ik voel dat de persoonlijke aandacht en de individualiteit van de blaadjes de boodschap van de workshop subtiel onderschrijven.

Ik leg ook mijn Harry-pagina van mijn “nieuwe kans”-boek op de tafel in het midden open. Dat boek is over en van mij. Het bevat afbeeldingen en citaten die mij raken. Daarmee leg ik de verbinding tussen mij, het onderwerp en de ruimte neer.

En dan nog even kleding. Zakelijk met een verhaal. Het jasje komt uit een atelier waar je de kleding ziet naaien. De vlinderketting omdat hij hoort bij (leer)feestjes en omdat hij uniek is.

Ik blijf de hele avond de fysieke ruimte bewaken “is er iets dat afleidt van present zijn/ in het moment”. Tot het niveau dat ik op een gegeven moment mensen vraag de blaadjes weg te leggen.

Emotioneel beschikbaar/present zijn voorbereiden

Als de inhoudelijke en praktische voorbereiding klaar zijn ga ik me emotioneel voorbereiden. Ik trek mijn wandelschoenen aan en neem de hond mee voor een wandeling van anderhalf uur. De vraag die ik meeneem: zijn er nog dingen die me belemmeren om er voor de groep te zijn, zijn er nog dingen die ik van ze wil.

Ik merk als eerste dat er een angst zit om de twee bekende mensen in de groep teleur te stellen. Pas toen ik het compliment kreeg “dat de avond congruent was” begreep ik die angst ten volle.

Congruentie betekent overeenstemming tussen denken, voelen en spreken. Deze term kreeg door Carl Rogers veel aandacht. In de praktijk is er vaak een verschil tussen wat we denken en voelen, of tussen wat we denken en zeggen. Dit verschil wordt ook genoemd niet congruent zijn, of discongruent zijn.

Het zijn twee mensen die discongruentie haarfijn aanvoelen. Congruent/integer zijn is een van mijn kernwaarden. #ietsmetbangzijndoordemandtevallen dus.

Dat wist ik tijdens de avond nog niet en ik heb het geparkeerd door het bij hen te benoemen.

Het tweede angsthaakje was dat ik geen inhoudsexpert ben op Deep Democracy. Ik heb het bestudeerd, uitgeprobeerd met studenten en ervaren in het curriculumproces. Voldoende dus om voor deze groep “de zone van naaste ontwikkeling” te kunnen aanbieden. Dat moest ik mezelf wel even vertellen. Ook #notetoself dat ik die workshop verzorg omdat mijn expertise in leerprocessen/omgevingen zit.

Ook dat kon ik een plaats geven door het te benoemen bij het welkom en voorstellen aan de groep.

Het programma zelf

Na een mooie introductie door een van de leden van de groep, laat ik de introducees zich voorstellen (iets met veiligheid in de groep) en de rest niet (iets met tijd) en de vraag aan de groep of ze nog meer van me willen weten.

Dan de check in (de ervaring), gewoon in volgorde rondje met jongleerbal als talkingstick en daarna vertelde ik de deelnemers wat er op meta-niveau gebeurde. Bvb wat die checkin mij als begeleidster vertelde over de veiligheid in de groep.

Daarna vertel ik wat voor mij de kern is wat ik leerde over Deep democracy aan de hand van de tekening. Dit is nodig om straks de ervaringen aan te kunnen ophangen en theorie is voor de groep ook belangrijk.

We voeren het gesprek op voeten uit. Laten ons verrassen door de wendingen in de antwoorden, ze voelen het ongemak van “even Harry zijn”, hoe fijn het is dat het nooit echt onveilig wordt. En hebben daarna het op metaniveau over hoe dat komt. Hoe ik als begeleidster ervoor zorg dat alles er mag zijn, dat het nooit echt onveilig wordt omdat ik daar dingen voor doe (ernaast staan bvb).

Vervolgens stelde ik voor aan de groep om een besluit te nemen over wat ieder lid van de groep, individueel zou gaan doen met/voor Harry in de komende maand. We brainstormden een aantal alternatieven, die konden samengevoegd worden in drie categorieën en daarover gingen we stemmen. 7 voor het ene, 3 voor het andere alternatief. Dus die drie, wat jammer dat jullie alternatief niet gekozen is, wat hebben jullie nodig om mee te doen met het meerderheidsbesluit, opdat het ook voor jullie een betekenisvolle opdracht wordt. Bij 2 lukt het om dat te benoemen en toe te voegen aan het meerderheidsbesluit, de derde nog niet. We stemmen tussendoor omdat het leek of het zou lukken zonder die derde minderheidsstem. De groep ervaart al wel wat het betekent dat hun opdracht nou anders wordt, aangevuld. En ja hoor eentje gaat nog niet mee. In de woorden die ze dan gebruikt zit iets dat zo waardevol is dat het de opdracht mooi aanvult, ook voor anderen in de groep, daarmee iedereen echt gehoord is en het besluit kan worden genomen. Mooi hoe de magie van de methode zo mooi voelbaar was in deze besluitvorming. Prachtig hoe open de deelnemers waren over wat ze ervoeren in de verschillende stadia. Dan hoef je als begeleidster alleen nog maar te kaderen hoe dat past in de tekening. Ook hier “analyseren” we mijn rol.

De extra theorie die ik nog achter de hand had hoefde niet meer en ik vraag ze wel om een paar dingen op het blaadje te schrijven die hen geraakt hebben.

Ik vraag om 10 minuten extra omdat ik nog graag het verhaal van Frederick wil vertellen. Omdat verhalen het thema weer op een andere laag raken en versterken.

Eindigde dat verhaal met het uitspreken van de hoop dat de workshop heeft bijgedragen aan het ruimte maken voor Harry en/of aan zijn plek innemen van Harry. 

We doen een checkout met het verzoek te delen wat geraakt heeft en/of wat ze leerden. Deze deden we popcornstijl.

Omdat ik als workshopleider ook graag rolmodel ben deed het me deugd dat gedrag van mij ook genoemd werd als “dat wat raakte”.

Mijn leeropbrengst

Grappig, ik vergat in de checkout mijn eigen leren/raken te delen en heb meer samengevat of zo. En kreeg prompt tijdens de borrel de vraag, en jij dan…

Mooi, geniet ik van.

Bij deze:

  • Ik heb een verdiepingsslag gemaakt in het leren van Deep democracy en genoten van hoeveel ik al geleerd heb.
  • Ik kan in zo’n proces gewoon vertrouwen op intuïtieve ingevingen. Op een gegeven moment leek het even of mijn ingeving niet klopte (jaja lastig momentje 🙂 ), en ietsje later bleek het toch te kloppen. De uitdaging in dat moment ertussen was om toch te blijven bij wat er in de groep gebeurde, het een eerlijke kans te geven.
  • Ik ben heel dankbaar voor die intuïtieve ingevingen. Valt onder de metaskill superluisteren en is zo verschrikkelijk waardevol gebleken in het proces.

Verder Bericht

Vorige Bericht

4 Reacties

  1. Cornalien Stolker 17 september 2017

    Mooi verslag van een waardevolle avond (en alles wat daar blijkbaar aan voorafging en voor nodig was). Dank je wel!

  2. Mieke Haverkort 22 september 2017

    Dankjewel, Ilse, voor de leerzame avond met diepgang, ervaringsgericht leren en volop verbinding. De opmerking die iemand maakte tijdens deze bijeenkomst en die mij bijblijft is: “Het kan niet zo zijn dat we niet tot elkaar komen, maar daar moeten we allemaal moeite voor doen.” Dat geeft voor mij de essentie van Deep Democracy weer.

    • Ilse Meelberghs 22 september 2017 — Berichtauteur

      Oh wauw Mieke, dankjewel voor helder verwoordde feedback.
      En mooi gevoel he, die essentie.
      Fijn weekend,
      Ilse

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

© 2024 De lerende docent

Thema door Anders Norén