Geweest: Edushock Leerfestival 2017

Dit jaar samen met een collega. Beide vrijgeroosterd. Op naar het Edushock Leerfestival. Was benieuwd hoe dat zou gaan, zo samen. Ik ben zo gewend om dit soort dingen steeds alleen te doen. Om me geheel te richten op wie ik daar zo tegenkom, op het hernieuwen van fijne contacten. Samen reizen was in ieder geval al veel gezelliger. Heerlijk om uitgebreid de tijd te hebben om bij te praten.

Aankomen

Aankomen… en weer was Inge Esselen het eerste bekende gezicht dat ik zie. Omringd door leerlingen die helpen met de inschrijving. En ik hoor van haarzelf waar Heidi later over tweet:

Bij #elf17 vertelt @ingeesselen dat de blogs van @IlseMeelberghs een grote bron van inspratie voor haar waren. #compliment ?

— Heidi Wulff (@HeidiWulff) 22 februari 2017

Eigenlijk kan de dag dan al niet meer stuk…

Intussen duiken nog meer voordelen van samen op. We maken een samen-selfie. We verdelen de workshops. Drinken samen koffie. Zij haalt, vind ook nog ergens lekkere appelcake. Ondertussen deel ik op social media onze selfie. Op mijn leeftijd duurt dat net zo lang als koffie halen 🙂

Sandra en ik op leerexpeditie #elf17 pic.twitter.com/fFvXI71c6q

— Ilse Meelberghs (@IlseMeelberghs) 22 februari 2017

Fijn om kennis te maken met de mensen van Ipadschool ’t Ravelijn in Steenbergen. Heerlijk om Bram Bruggeman weer te zien. En dan is het dringend tijd om naar de eerste workshop te gaan.

Leeswijzer blogpost

Het was dit keer een klus, het schrijven van deze blog. Meer dan een dag was ik ermee bezig. Om twee redenen hield ik het vol.

Ten eerste hebben de mensen die dit verzorgden er nog veel meer tijd in gestoken voor hun verhaal stond, aan ons gepresenteerd te worden. Voor wat ze deden goed genoeg werkte om te delen. Zij delen dat belangeloos, hopend dat wij als toehoorders er iets mee gaan DOEN. Dus ga ik door tot ik voor mezelf helder heb waarom ik voor een bepaalde workshop/activiteit koos, wat ik ervan onthoud en wat ik ermee kan. Een betekenis geven aan de ervaring en tegelijkertijd een soort waardering voor hun inspanning.

Ten tweede geloof ik in het zichtbaar maken van leren, van ontwikkeling. Omdat ik daarmee op mijn beurt weer een docent wordt voor de volgende.

Bloggen over zo’n betekenisvol evenement doet trouwens wel bijna altijd ergens aan tekort. Aan de workshops/stands waar ik niet was, aan de vele uren vrijwilligerswerk hierachter, aan de gesprekken met mooie mensen die niet worden genoemd.

Veel leesplezier met wat er wel beschreven is:

3 workshops:

• Blauwdruk van de virtuele school als lerend ecosysteem
• Lesgeven in de 21ste eeuw
• Door middel van Lessen Study betere lessen ontwerpen

Bezoek in het lichthuis aan de leerling/leermeesters van Walhallab

2 keynotes:

• Walhallab, een kweekvijver voor miskend talent
• Geen school maar een AGORA

Borrelpraat

Blauwdruk van de virtuele school als lerend ecosysteem.

Waarom deze workshop: persoonlijke interesse “lerend ecosysteem” en “virtueel” als inspiratie voor het nieuwe curriculumontwerp.

Wat onthoud ik:

Waarbij een groot obstakel voor de totstandkoming van een (online) lerend ecosysteem is: het missen van het gevoel dat het veilig is om alles wat je maakt te delen. Met vragen als: als ik al mijn werk en kennis deel, blijf ik dan toch nog waardevol?

Dat je bij gamification best het gedrag beloont dat niet het voorkeursgedrag is (bvb de 90% lurkers belonen voor plaatsen en de 1% content belonen voor plaatsen reacties/likes)

Liken van WAT ipv WIE. Voor een goed werkend ecosysteem is het belangrijk te leren liken WAT je waardevol vindt.

En voor het faciliteren van zo’n systeem is het belangrijk om eerst doelgroep te bepalen, dan de doelstellingen voor deze doelgroep, SMART vast te leggen wat je “succes” noemt. Dan gaan uittekenen hoe het netwerk er uitziet en dan pas de technology kiezen.

Wat kan ik ermee:

Bevestiging dat technology ondersteunend is. Dat je eerst moet nadenken over doelgroep en doelstelling. En dat mag lekker met post-its.

Bevestiging dat rolmodel zijn in die “alles delende houding” belangrijk is voor het netwerk. Laten zien dat het veilig is om te delen. Dat je dan toch nog waardevol blijft als professional.

Lesgeven in de 21ste eeuw

Waarom deze workshop: Mijn interesse in hoe visie en structuur samen ondersteunend zijn voor totstandkoming ander gedrag. De rol van team-teaching daarin. Iets wat in ons nieuwe curriculum ook een plek krijgt. De directeur in deze video (Peter Verheyden) was de spreker.

Wat onthoud ik:

Ik kende het verhaal al. Het verhaal van visiegedreven organiseren van Flanders Synergy . Ik heb het boek Scholen slim organiseren gelezen en had bovenstaande video van de uitvoering ervan in die school al eens gezien. Het heeft me geïnspireerd om sommige keuzes te durven maken in ons nieuwe curriculum. Om tijdens dat proces visie te blijven koppelen aan organisatie/structuur. Ik was nu op zoek naar samenhang en naar de details die er ook toe doen.

Het verhaal is een helder verhaal. Dat durft te benoemen waar de knelpunten nu zitten. In de Why (midden cirkel Simon Sinek) heldere keuzes maakt: betrokkenheid, welbevinden, talentontwikkeling, contextrijk leren, eigenaarschap. Die omzet in een paar uitgangspunten (How) en dat dan consequent faciliteert/organiseert zodat de docenten dat op hun manier kunnen waarmaken in de klas (What=Kring, inschalen, weekplanning, instructie)

Bvb How: we willen dat de leerkracht coach=procesbegeleider wordt.

• De tafeltjes zijn hoog zodat je als docent makkelijk kan aanschuiven en niet neerkijkt op de leerling. Collateral profit: meer bewegingsruimte voor beweeglijke studenten.

Bvb How: Inzetten op instructie.

• De ruimte heeft een instructielokaal en de leerlingen weten wanneer welke instructie (max kwartier) gegeven wordt. Je hoeft trouwens niet precies op dat moment te gaan, bvb als je net lekker bezig bent met een andere taak. (het was op het nieuws #video). Het opnemen en op youtube zetten is heel makkelijk gemaakt voor de docent en iedere instructie heeft een QR code die ophangt in de klas.

BVB HOW: het leren inschalen van jezelf of je iets al goed kan.

• De leerlingen weten welke taken ze die week moeten doen. Ze maken aan het begin van de week de inschatting of ze dat geheel zelfstandig of met elkaar kunnen (vlinder), de docent een beetje nodig hebben (pop), veel hulp nodig hebben (rups). Collateral profit: je herkent leerlingen met faalangst vroeger, ze schalen zichzelf steeds als rups in en je kan ze op dagdagelijkse basis helpen om daar mee om te gaan. Leerlingen krijgen in de eerste weken trouwens maar 2 keuzes (rups en pop). Omdat daartussen kiezen al ingewikkeld genoeg is.

Nog iets over die weekschema’s en onderweg leren en aanpassen. Het was erg lastig om per week te kunnen bepalen wat leerlingen redelijkerwijs af moeten hebben. Er was voorzien dat snelle leerlingen een uitwijkmogelijkheid hadden: docent die vrijgeroosterd was om iets anders met ze te gaan doen. 2 dagen per week was dan ook weer niet de bedoeling :). Hoeveelheid wordt aangepast. Vervolgens hadden de leerlingen die langer doen over de weektaak nooit die uitwijkmogelijkheid en wel goed gewerkt. Daarvoor is de light-week ingevoerd. In die week is het aantal taken zodanig dat die laatste leerlingen in die week gebruik kunnen maken van de andere activiteit.

Ik hou van de aanvulling op het schema met AMORE. De doelstelling rondom nieuw gedrag is niet smart maar amore: Ambitieus, Motiverend (geeft goesting), Onderscheidend (=goeie visie waar je naar leeft), Relevant, Echt

En als je dat zo consequent doorvoert zoals zij, dan zie je dit:

Wat kan ik ermee:

Ik herken in ons huidige proces van implementatie curriculumvernieuwing, we zitten nu in de ontwerpfase van onderwijs) dat het gaat schuren als je maar aan 1 van de 4 pijlers werkt die dat nieuwe gedrag ondersteunen. Een goeie herinnering om een soort van gelijkmatig aan allemaal (mensen, cultuur, structuur en systemen) te werken dus!

Bevestiging dat het hebben van een visie nog maar het begin is. Die keuze maken en ernaar leven tot in de kleinste details in de klas. Dat bepaalt hoeveel veranderd gedrag je ziet bij je leerlingen/docenten.

De leermeesters van het Wahallab

Waarom deze workshop: Ik was eigenlijk in de pauze lekker aan het kletsen met de mensen van “t Ravelijn. En ik had vast veel van ze kunnen leren over ict toepassing in het onderwijs. Alleen had ik via Twitter gezien dat er een vrachtwagen met materiaal en leerlingen was aangevoerd zodat die leerlingen konden laten zien hoe het werkt bij Wahallab. En ik wou niet dat ze voor niets waren gekomen. Daar zijn dit soort initiatieven te kostbaar voor. Het minste wat ik dan kan doen is even gaan kijken.

Wat onthoud ik:

Ik kwam dus om te kijken. Dat ging niet lang goed. Of ik ook iets wou maken, dat meisje kon het me wel leren. Het werd dus pyrografie. Een blokje hout zoeken, een korte uitleg over de instrumenten, over hoe het veilig kan. En ik kon beginnen. Ik word langs de zijlijn door haar in de gaten gehouden en krijg complimentjes van haar en andere leerlingen die voorbij lopen over wat al goed gaat.

Vervolgens wil ik nog graag een stukje afzagen. Een ander meisje gaat me helpen. Legt uit wat ze doet en waarom, maakt een eerste inkeping, laat mij proberen, lukt niet, zal ik de groef nog even dieper maken. Graag. Oh, de volgende workshop begint. Ik mag straks terugkomen maar het wordt niet voor me afgemaakt.

Lichtelijk beduusd ga ik naar de volgende workshop. Wat een veilige structuur en aanmoedigende probeer-maar houding moeten ze daar op dat Wahallab hebben dat ze dat op deze manier in de interactie met mij “kopiëren”.

 

Wat kan ik ermee:

De vraag die me bezighoud erna is: “Welk gedrag laat ik al zo zien aan mijn studenten en vraag ik zo consequent dat ze dat in interactie met anderen moeiteloos “kopiëren”. Zijn de kernwaarden uit ons nieuwe curriculum al zo zichtbaar in mijn gedrag.

Door middel van Lessen Study betere lessen ontwerpen.

Waarom deze workshop: Omdat we op dit moment bezig zijn met lessen ontwerpen sprak de praktische invulling van de workshop me aan. Leren en doen in dezelfde workshop.

Wat onthoud ik:

Het proces loopt ongeveer zo.

Komt neer op, je bedenkt welke les je wil ontwerpen, gaat de doelen vaststellen, de groep in het vizier nemen, de les ontwerpen, uitvoeren in een groep (medeontwerpers kijken mee en zijn mee verantwoordelijk), evalueren, opnieuw uitvoeren (andere klas, andere docent) evaluatie.

Als je dit wil, vraagt dat een flinke tijdsinvestering.

Met voor mij als meest opvallende opbrengst (na 2 rondes) dat je echt anders naar je leerlingen gaat kijken. Beter in de gaten hebt wat ze nodig hebben. Je denkt na “wat gebeurt er in dat hoofd, bij dit vak, in deze context”. Het voor mij sterkste onderdeel was dan ook dat je de klas samen gaat opdelen in 3/4 groepen voor die activiteit.

 

Dat doe je op basis van gedrag dat je bij ze ziet. Vervolgens neem je binnen iedere groep eentje als “voorbeeld” en je gaat de les gedetailleerd ontwerpen (3 of 4 stromen dus) waarbij je je de hele tijd afvraagt wat je denkt dat die leerling gaat doen naar aanleiding van wat jij doet. Dat schrijf je uit en tijdens de uitvoering wordt gekeken of het zo uitpakt. De evaluatie gaat dus niet zozeer over het gedrag van de leerling maar over wat de leerlingen deden en waarom.

En met dat beetje wat dat ik  in de workshop heb ervaren lijkt het me een hele fijne veilige manier om als team te leren effectievere gedifferentieerde lessen te ontwerpen.

Wat kan ik ermee:

Ik ga dat doen. Bij het ontwerpen gewoon 3 studenten in gedachten nemen en proberen vooruit te denken wat zij nodig hebben. (voorkomt hoog over denken over die studenten). Nog mooier zou natuurlijk zijn als je van iedere “soort” er een bij het ontwerpproces kan betrekken.

Avondeten

Ook de leerlingen van Walhallab zijn aan het eten dus het afmaken van het hout zit er even niet in. Sandra en ik vertellen elkaar over onze ervaringen en eten echt lekkere broodjes.

Walhallab, een kweekvijver voor miskend talent

Waarom deze keynote: Ik was inmiddels erg nieuwsgierig naar het verhaal achter mijn ervaring tijdens de pauze.

Wat onthoud ik:

Marco Mout is een echte verhalenverteller. Kijken naar de keynote is een lesje storytelling op zich.

Prachtig ook de ontspannen manier waarop leerlingen worden uitgenodigd ook een stukje van het verhaal te doen. Je voelt de gelijkwaardigheid in de relatie.

Het is een mooi verhaal.

Een verhaal over een plek waar iedereen welkom is. Waar je de moed moet laten zien om te zeggen wat je wil leren. En dat dan alles kan.

Een verhaal over een plek waar je talenten bij jezelf kan ontdekken, ook als je op allerlei plekken al te horen hebt gekregen dat je niet past.

Het is ook een verhaal van “geen school zijn” en daarmee ook geen recht hebben op geld.

Het is ook een verhaal over “gevaarlijke instrumentaria’ gebruiken en hoe je dat doet met jonge mensen.

Het is een verhaal van iedereen kan leermeester zijn.

Het is een verhaal van hoge verwachtingen en duidelijke afspraken.

Wat kan ik ermee:

We zijn goed op weg met ons curriculumontwerp en toch zijn we nog voorzichtig in onze verwachtingen van wat studenten aankunnen, in elkaars leermeester zijn. Hoge verwachtingen en duidelijke afspraken. Ben ikzelf niet te bang? Die vraag gaat mee vanaf nu.

Geen school maar een AGORA

Waarom deze keynote: Dit verhaal ken ik. Een kind van de buren en eentje van vrienden zit er op school. Ik heb een keer alle relevante informatie die ik kon vinden bij elkaar gezet in een blog, Ik ben er wel eens geweest, benieuwd naar de ict-ondersteuning achter het concept. Ik had alleen Jan Fasen er nog nooit lang over horen praten. Was benieuwd naar wat dat zou aanvullen.

Wat onthoud ik:

Weer word ik geraakt door onze gedeelde passie. In het huidige onderwijs aanpassingen doen opdat jongeren zich zo vroeg mogelijk bewust zijn van zichzelf en van de wereld waarin zij willen leven. Hun eigen vragen leren stellen en beantwoorden. Leren dat en hoe ze de toekomst mee vorm kunnen geven.

Agora is een mogelijk antwoord op de onmacht van het huidige systeem om ondanks het vele toetsen (tussen 4 en 18 jaar 5.000x)  leerlingen te helpen het passende vervolg te kiezen. Een mogelijk antwoord op de thuiszitters. Een mogelijk antwoord op daar waar het systeem nog meer kraakt.

Agora gaat over opgroeien, mogen, vragen, plezier en vertrouwen.

Agora gaat over de buitenwereld naar binnen halen.

Agora gaat over het recht op een wijze leermeester die je opties aanbiedt en je vertelt als hij/zij denkt dat je hard tegen een deur gaat lopen. (=bij zachtjes tegen de deur laat je natuurlijk gewoon lopen)

Agora gaat over onderbouwd experimenteren en aanpassen.

Agora gaat over het vertrouwen geven aan oa de inspectie “dat ze de goeie dingen met kinderen doen”

En eens te meer realiseer ik me dat het een andere visie op leiderschap is die dit mogelijk maakt.

Ik hoor iemand met een visie.

Ik hoor iemand die zegt wat hij niet meer wil en daarmee de docenten de ruimte geeft om dat “wat wel” zelf vorm te geven.

Ik hoor iemand die kandidaatsdocenten uitkiest op: kan je de visie met passie verwoorden, leer je zelf ook graag, ben je aardig.

Ik hoor iemand die iedere morgen de visie als een tijger bewaakt.

Ik hoor iemand die tissues klaar heeft staan op het moment dat de verandering wordt uitgevoerd en open kan luisteren naar wat er moeilijk is, wat er tegenvalt. En dan vraagt: “wat heb je nodig” en dat faciliteert.

Wat kan ik ermee:

Een hele aparte neem ik mee. Ergens in het verhaal vertelde Jan dat als iedere leraar op de middelbare school 1x per jaar aan 3 leerlingen de juiste vragen stelt ze samen voor alle leerlingen het verschil maken.   Dat kan ik, daar kan ik me aan commiteren, ook al is de rekensom voor het HBO wellicht anders.

Ik zag bij al die bijzondere initiatieven hetzelfde soort leiderschap als Jan hier beschrijft. En dat ga ik dus ook tonen aan mijn studenten en collega’s.

Borrelpraat

Terwijl Sandra met een van de leerlingen van Walhallab praat ga ik even bij Reinhilde VdA langs om haar visuals te bewonderen. Een andere leerling van Walhallab geeft op verzoek aan wat hij nog mist. De tekening wordt er nog mooier van.

En we eindigen aan een sta-tafel met Heidi Wulff, Tania Bruggeman, Dirk Deboe e.a. Het gaat over bloggen, persoonlijke uitdagingen, elektrische fietsen en over een prachtige dag.

En dan is het tijd om naar huis te gaan. De hele rit terug hebben Sandra en ik nog heerlijke nagesprekken.

Bedtijd. Met hoofd vol verhalen over mooier onderwijs en warm gevoel van vele ontmoeten, delen en prachtige complimenten. #ELF17 Weltrusten

— Ilse Meelberghs (@IlseMeelberghs) 22 februari 2017