Mijn allerlaatste lesactiviteit in deze baan waren de 2 maatschappelijk verantwoord handelen-dagen. In de volksmond MVH-dagen.
De visual die ik maakte om met de studenten te delen in de dialoogronde verhaalt over mijn leeropbrengst. En is tevens ook een inkijkje in het proces achter het succes van deze dagen. Succes gedefinieerd als:
- studenten hebben geproefd aan een aantal MVO-ontwikkelingen, zich in 1 ervan verdiept en de impact ervan op de functie van de controller proberen in te schatten
- studenten hebben gereflecteerd en mooie oprechte verhalen met elkaar gedeeld
- studenten hebben in verbinding met elkaar en met ons hun laatste 2 dagen “op school” doorgebracht
Het is een verhaal geworden met heel veel woorden en beelden. Zoekend naar de sleutel van dat succes. Om uiteindelijk tot simpele vaststellingen te komen:
Man, wat heb ik genoten van twee dagen gewoon doen waar ik goed in ben samen met Rob Jacobs die goed is in andere dingen, elkaar het #showupasyou gunnen en samen een rijke ruimte voor nieuwe inzichten en verbinding creëren. En dan ook nog het gevoel hebben dat het echt impact had (richting een duurzame wereld) wat we deden.
#supercadeau
En Yesss! I Did it. I showed up as totally me voor een groep van 40 studenten. Ik deelde mijn worsteling, mijn wereldbeeld, mijn missie, mijn kwaliteiten/waarden en mijn keuzes rondom tijd en geld met ze.
#trotsopmij
Overzicht
Ik geloof dat even vooraf de structuur aangeven helpt:
- De theorie van het/wij/ik-werelden
- Mezelf voorbereiden (IK)
- Lokaal voorbereiden (WIJ)
- Vraag dag 1: Hoe veranderen MVO-ontwikkelingen mijn werkzaamheden als controller?
- Kaderen en voorkennis ophalen
- Proeven van ontwikkelingen (wij)
- Verdiepen in een ontwikkeling (HET)
- Delen van inzichten (het/WIJ)
- Intermezzo: mijn worsteling die avond
- Vraag dag 2: Hoe maatschappelijk verantwoordelijk handel ik (in mijn beroep) en hoe ik tot die keuze? (model Stern)
- Eigen waarden (IK)
- Omgeving (WIJ)
- Improvisatie (HET/WIJ/IK)
- (Negatieve) gevolgen (IK)
- Geloof in eigen kunnen om de situatie te veranderen (IK)
- Reflectie mbv visual (IK/WIJ)
- Afsluiting (WIJ)
De theorie van het/wij/ik-werelden
Waar zijn we dan goed in. Nou, na deze dagen kan ik dat benoemen als dat ik goed ben om op meerdere lagen de WIJ-IK taal te spreken. En het samenspel was met Rob die sterk is in de het-taal en in het verbinden van wij/ik met het.
Huh, het-wij-ik, waar heeft ze het over. Onderstaand filmpje stuurde ik ooit aan Rob en sindsdien helpt het ons om communicatie”gedoe”, dat voortkomt uit spreken vanuit een andere wereld, te benoemen en vanuit dat begrip het gedoe op te lossen.
Mezelf voorbereiden (IK)
Omdat het mijn laatste lesactiviteit was met inhoud die me aan het hart gaat wou ik natuurlijk dat het supergoed zou worden. Die verwachting kan en wil ik als procesbegeleider niet meenemen de sessie in, die haalt me weg van de plek waar alles mag zijn. Het gaat om de studenten, om wat er ontstaat in dat moment. Toen ik dat voelde ben ik gaan wandelen. Dat mondde uit in een verzoek (ook aan mezelf) in het begin van de dagen #belikeoreo. #alert #inhetmoment #watgeweestisisnunietmeerbelangrijk #kansenzien
Zo kon ik beginnen vanaf de plek waaruit alles mogelijk is en onderzocht kan worden. De plek waar mijn onvoorwaardelijke liefde voor andere mensen zit.
lokaal voorbereiden (WIJ)
Plekken hebben geschiedenis. Die wou ik niet meeslepen op deze dagen. Op de eerste dag heb ik tijdens het klaarzetten van het lokaal gewoon dat verzoek gedaan “wil alle ouds aub vertrekken”. Op de tweede dag heb ik getekend en gezongen tijdens het klaarzetten van het lokaal.
Klaarzetten van de tafels in indeling anders dan de studenten gewend zijn. Een dubbele U-kring voor het scherm. Projecttafels eromheen.
Heb ik mijn nieuwe kansenboek meegenomen en opengelegd op een passende pagina.
Geen idee wat ik dan precies doe, wat de impact ervan is op hoe mensen de ruimte ervaren als ze binnenkomen. Het voelt in ieder geval als gastvrij zijn, als “dit is nu onze ruimte”. En realiseer ik me nu al schrijvend, ook stiekem voorbeeldgedrag op een andere laag voor de activiteiten die die dag gaan plaatsvinden.
Rob vertrouwt me dit stuk toe. Steunt het door mij mijn gang te laten gaan.
Vraag dag 1: Hoe veranderen MVO-ontwikkelingen mijn werkzaamheden als controller?
Kaderen en voorkennis ophalen
De dag start met kaderen van het onderwerp in opleiding en beroep. Met duidelijkheid scheppen over leerdoelen en toetsing. Met delen van de agenda (het) Om vervolgens met een ‘kiezen met de voeten” (= antwoorden op de vraag door fysiek bij het nummer met het meest passende antwoord te gaan staan) op te halen wat we er al over weten. En kennis te maken met elkaars visie op het onderwerp. (wij/ik)
Voor mij de vraag eruit met de meeste impact op mijn leven. Het blijkt dat ik met mijn keuze voor rechtst (nog) tot een kleine minderheid behoor. Die trouwens ieder jaar groter wordt als onze studenten een representatieve steekproef zijn. 🙂
Proeven van ontwikkelingen (wij)
Er zijn 3 gastsprekers uitgenodigd. Samen met ons zijn dat 5 mensen die en het beroep van controller kennen en een passie hebben voor een bepaalde MVO-ontwikkeling.
Rob regelt de sprekers, zorgt ervoor dat er op de dag zelf ruimte is voor ieder van hen om zichzelf en het onderwerp te introduceren (het). En vraagt een collega om hen gastvrij te ontvangen terwijl wij bezig zijn met de introductie van de dagen. (wij)
Ik leg de nadruk op hoe ik de passie van die mensen voor het onderwerp waardeer en nodig de studenten uit om daarvan te profiteren (wij).
Het is namelijk doordat we allemaal zichtbaar durven staan voor het onderwerp, open zijn over de uitdagingen, dat de studenten zich kunnen laten inspireren. (het/ik)
En doordat we door een Edcamp-achtige setting hebben met keuzevrijheid, met kleine groepen/aparte lokalen is die interactie die inspiratie mogelijk maakt makkelijker. (het/wij/ik)
Klein maar voor mij belangrijk detail. Het zijn felgekleurde post-its waarmee gekozen wordt. Hun keuzes brengen levendigheid in de ruimte (ik)
Verdiepen in een ontwikkeling (HET)
Nadien gaan de studenten in groepjes uit elkaar en schrijven gezamenlijk een rapport. Ja, het is een eenvoudige manier van toetsen. Voor ons belangrijker. Het is een werkvorm om studenten zich te laten verdiepen in een van de MVO-ontwikkelingen (onderzoeken) en te oefenen met het inschatten van de impact ervan op het beroep.
Delen van inzichten (het/WIJ)
Nou hadden ze dit semester veel rapporten geschreven en aan het eind van de dag gepresenteerd. Kunnen we niet nog een keer maken gaf Rob aan.
Ik graaf in mijn interactieve werkvormen en kies ervoor om hen de belangrijkste impact op het beroep in steekwoorden op een post-it te schrijven. Vervolgens het verzoek om ze te sorteren op bij elkaar horend. Waarna 1 student voor de rest van de studenten de “groepen” benoemde. Aangevuld door mijn collega. (het/wij)
Op vervolgens een variant op pijlen gooien van deep democracy te doen. Streep met schilderstape in het midden. Links focus op winst, rechts focus op waardecreatie (wij docenten ieder aan een kant als procesbegeleider). Als je aan de kant van winst staat noem je argumenten voor een focus op winst en tegen een focus op waardecreatie. De groep mag roepen tot het op is. Daarna mag de andere groep. Als je argumenten hebt voor de andere kant mag je wisselen.
Het mooie is dat ik die werkvormen dan vooraf in mijn hoofd heb en dat de rake vragen van Rob vlak voor “het doen met de studenten”, ervoor zorgen dat ik duidelijker ben in de instructie naar hen toe. (het)
We ronden af en Rob maakt het bruggetje met de volgende dag. Dat dit al op een andere manier luisteren naar elkaar was en dat we dat de volgende nog meer zouden gaan doen. (het)
Het is een tools- en conceptendag. Inhoud (het) verpakt in interactieve werkvormen (wij) Tools en concepten die krachtige duurzaamheideffecten hebben ALS je ze koppelt aan de wij/ik wereld, ALS je het lef hebt om naar de onderkant dan de U te gaan (Theorie U, Otto Scharmer, Oorsprong Joseph Jaworski). Dat is wat we gaan doen op dag 2.
Dit was een fijne dag.
Intermezzo: mijn worsteling die avond
Ik heb in de agenda van de volgende dag het halfuur: Geloof in eigen kunnen om de situatie te veranderen geclaimd.
Daar hoeven we geen gastspreker voor. Ik wil daar graag mijn verhaal vertellen.
In de HET-wereld was het daarmee geregeld. In de IK-wereld werd het toen bloedspannend.
Zo spannend dat ik tot de avond ervoor niks voorbereidde. Het verhaal was pas om 23.00 klaar (powerpoint)
Zo spannend dat ik het op de avond zelf niet oefende uit angst dat ik de dag erna niet meer zou durven.
Ik deelde dat proces in de DOOR-groep van februari en kreeg krachtige steun:
Sterkte. Ja ken het patroon… heel belangrijk maar angst ontneemt je vrije doorademen. Adem er leven in terwijl je spreekt.
Vraag dag 2: Hoe maatschappelijk verantwoordelijk handel ik (in mijn beroep) en hoe ik tot die keuze? (model Stern)
De opbouw van het model wordt in stukjes gehakt. Ieder stuk krijgt een eigen werkvorm.
We introduceren het model ahv Breaking Bad, ja de serie.
Eigen waarden
Vervolgens gebruiken we de Grok-kaarten om studenten hun eigen waarden te helpen benoemen. Omdat het zo’n mooie kaarten zijn heb ik ze ingescand, op een powerpoint gezet en studenten kiezen dan daaruit. De echte kaarten zijn ook aanwezig voor wie dat fijner vindt.
Ik geniet van het geroezemoes in de kring. Studenten delen tussendoor de waarden die ze kiezen en waarom.
Omgeving
Dan de omgeving. We noemen trends die beyond kapitalisme zijn, nieuwe manieren om tegen werk aan te kijken. Om het te kunnen hebben over dat je omgeving mee je perspectief (=hoe je tegen de dingen aankijkt) bepaalt.
Het is een samenspel tussen visionair presenteren (dat kan ik geloofwaardig) en het koppelen aan wat studenten nu zien in hun omgeving (de sterkte van Rob) die maakt dat studenten bewuster zijn van de “box van de omgeving“
Vervolgens vragen we hen om de waarden van het bedrijf waar ze werkten te vergelijken met hun eigen waarden. In hoeverre ze overeenkwamen, in hoeverre ze verschilden en wat daar de gevolgen van waren. De meesten googelden die waarden. Een kleine groep van studenten kon zo de waarden van het bedrijf oplepelen. Hoe dat kwam?
Ze hebben het er steeds over en doen het ook.
Improvisatie
Rob wil naar aanleiding van wat hij hoorde in de groep het HET/WIJ/IK filmpje delen met de studenten.
Mooi zoals zo’n ingeving zo belangrijk blijkt voor mijn leerproces.
(Negatieve) gevolgen
Vervolgens een real-life ontslagcasus over het inschatten van de negatieve gevolgen voor gekoesterde objecten en de impact daarvan op je handelen. Welke informatie (en de waarden die daar voor jou bij horen) maken dat je die gevolgen anders gaat inschatten en anders gaat handelen.
Het was een gesprek met de studenten waar net als andere jaren de meningen zich bevonden tussen “ik doe wat mijn baas me vraagt” en “ik zou meteen ontslag nemen, dat doe ik niet”. Het is een gesprek over je rug recht houden, wanneer en hoe doe je dat. Een superbelangrijk gesprek waar studenten doorvoelen dat de wereld niet zwart/wit is.
Ik herinner me hoe we (collega’s onderling) jaren geleden voorzichtig onderling deze verhalen deelden en supervoorzichtig aangaven dat we het zelf zo lastig vonden. Zo mooi om nu te zien hoe open we nu met de studenten de worsteling durven delen.
Geloof in eigen kunnen om de situatie te veranderen
Enfin en toen was het tijd voor mijn verhaal. Nog steeds voelde het bloedspannend. En dat heb ik dan ook maar met de studenten gedeeld. Dat iemand me vorig jaar vroeg of als ik 1 youtube video zou mogen maken, wat dan de boodschap zou zijn. Dat dit die boodschap is. En dat het doodeng is om die te delen omdat het zo is waar ik voor sta.
Mijn verhaal over een levenlang geloven dat je het verschil kan maken en zoeken naar hoe dan.
De verkorte versie
Hoe ik vanaf meisje van 10 probeerde een verschil te maken in hoe we op het schoolplein met elkaar omgingen.
via een quote van Jane Goodall
via hoe ik worstelde hoe ik het verschil kon maken
tot mijn verhaal nu, het verhaal van momentenvanimpact.
Hoe duidelijker je in het moment kan verschijnen, met je eigen visie, je eigen vibe (kwaliteiten/waarden), de inzet van je middelen (tijd/geld) vanuit een zorg voor het systeem waar je deel van uitmaakt…
hoe meer je impact als vanzelf een impact zal zijn die bij jou past. Jouw unieke manier om het verschil te maken.
Reflectie met behulp van visual
Anderhalf uur later gaan we delen wat deze dagen opleverden. In twee groepen, met een dialoogsessie (talking stick). Hoe krijg je ze dan uit het hoofd naar wat ze oprecht denken en voelen. Dat kan via het verzoek om een ondersteunende visual te maken. Met mijn favoriete spullen die ik zorgvuldig heb uitgezocht in de afgelopen jaren.
Die dialoogronde was een feest, met eigenzinnige visuals en mooie oprechte verhalen.
En een supervraag van een student achteraf, over de kwal in mijn visual, over dat die niet zwemt, zich laat meevoeren. Of ik dan niet meer tegen de stroom in ga zwemmen? Nee dat ga ik inderdaad niet meer doen, dat kost bakken met energie. Er zijn zoveel stromingen in de HET-wereld die bij me passen, me brengen waar ik heen wil. Die ga ik vinden.
Afsluiting
En we sluiten gezamenlijk af. Kwestie van tijd samen bewaken en appen om te zorgen dat geen van de groepen te lang erop moet wachten.
We staan in een kring. Mijn collega deelt zijn observaties over de dagen en de dialoogsessie.
Ik sluit af met een quote uit mijn nieuwe kansen boek. Omdat zoveel studenten rake quotes op hun visuals hadden en deze passend voelde.
Ankie Cuijpers 11 februari 2018
Dank voor het delen, Ilse. Het filmpje was voor mij nieuw en voegt weer iets toe aan mijn leven. Mooi hoe je de dingen met elkaar verbindt in het onderwijs.
Ilse Meelberghs 11 februari 2018 — Berichtauteur
Ankie,
Dankje dat je deelt wat je raakt. #warm
Als ik dan lees dat je schrijft “mooi hoe je” voel ik “nee, het was echt we”. Het is echt loslaten dat ik alles zelf goed moet kunnen en voor dat stuk wat ik loslaat (=dat wat die ander beter kan) volledig vertrouwen op die ander. Om meer ruimte te hebben om dat goed te doen wat ik goed kan.
Het was een waardevolle ervaring.
Ilse
Ankie Cuijpers 12 februari 2018
Een heel terechte correctie, Ilse. Goed om te benadrukken dat het samen is.
Ilse Meelberghs 27 februari 2018 — Berichtauteur
🙂