Training dialoog, dag 1

Nav een vraag van mij in mijn functioneringsgesprek faciliteert onze opleiding een 2-daagse dialoogtraining voor 9 collega’s en mijzelf.

De trainer die we uitzoeken is in staat om ons “in dialoog” dialoogvormen aan te leren. Het wordt een “practice what you preach” training. Hij zal ook “onderweg” uitleggen waarom hij bepaalde dingen doet in de training (meta-niveau dus)

Boeken zijn voor mij een soort uitzoeken wat ik graag wil leren aan “ander gedrag”. Vaak ga ik het pas echt wezenlijk anders doen nav wat ik afkijk van andere trainers, van wat ik daar ervaar.

En dus verheugde ik me erg op deze dag. Het werd:

Inleiding

Nadat ik weer eens zie hoe zorgvuldig Sander Vrugt van Keulen de omgeving schept om de training optimaal te laten verlopen (niet eenvoudig op deze locatie) gaan we aan het werk.

Als eerste mogen we onze eigen agenda voor de dag maken (techniek 1, aangepaste techniek uit LSI). Daarmee heeft hij op ons docenten, en op mij ook, indruk gemaakt. Knap om zo “de controle ” uit handen te geven. En ja, het bevordert de gedeelde verantwoordelijkheid.

Deel 1 theorie

Wat is dialoog. Welke vormen zijn er. Wat zijn de overeenkomsten, de wezenlijke elementen.

Ik schreef op: uitstellen van oordeel, intensief luisteren, vertraagde communicatie, openheid en authenticiteit, praten vanuit jezelf, respect voor uiteenlopende zienswijze, meningen naast elkaar, onderzoeken grenzen eigen mening/eigen denken, gelijkwaardige en vrijwillige deelname van de deelnemers.

Deel 2 oefenen in kleine groep

In groepjes van 3 gaan we goed luisteren naar elkaar, ook naar ons gevoel bij het verhaal van de ander. (techniek 2)

Met de talking stick (techniek 3) delen we wat er in de kleine groepjes gebeurde in de grote groep. Vooraf komen we het proces overeen: vertellen, iemand vraagt de stick, vorige spreker samenvatten en pas als de ander zich begrepen voelt mag je je eigen verhaal vertellen. Ik leer dat alle details van het proces ertoe doen. ook de bos bloemen in het midden.

Deel 3: in dialoog over gedeelde verantwoordelijkheid met studenten. 

Met de techniek (techniek 4) die gebruikt wordt bij “Nederland in dialoog” gaan we dan in gesprek over “gedeelde verantwoordelijkheid”

1. Kennis delen: Vertel over een boek,film, toneelstuk waarin je gedeelde verantwoordelijkheid gezien/gehoord hebt.
2. Ervaring delen: Wanneer heb je gehandeld vanuit gedeelde verantwoordelijkheid. Deel een concrete (recente) ervaring
3. Dromen: Hoe ziet jouw klas/school/vergadering eruit waarin gedeelde verantwoordelijkheid een (grote) rol speelt.
4. Doen: wat ga jij in de komende week/morgen concreet anders doen met gedeelde verantwoordelijkheid.

Het lastigst voor mij als procesbegeleider was om bij “de droom” te bewaken dat de deelnemers de droom vertellen alsof ie echt is. Gelukkig hielp Sander. Wat krijgt die droom dan veel energie 🙂

Opmerkelijk hoe je met alleen luisteren naar elkaar naar “doe-dingen” komt.

Afsluiting

Check of ons plan gehaald is, de verschillen tussen dialoog en debat/discussie visualiseren (met post-its) en de verwachtingen richting de volgende keer helder maken.

En toen was het dik 5 uur geweest. Het einde van een intensieve dag. Leuk uitgeput kom ik thuis.

Wat onthoud ik vooral:

• De kwaliteit van luisteren is nog belangrijker dan ik dacht. De kracht van “zwijgen” ook.
• De kracht van een gestructureerd dialoogproces is iets waar ik nu op durf te vertrouwen.
• Hoe het eruit ziet om als trainer niet te oordelen als een deelnemer besluit om met een onderdeel niet/gedeeltelijk mee te doen.
• Die gedeelde verantwoordelijkheid is niet eenvoudig als cursist. To be honest, het is echt veel gemakkelijker als je gewoon braaf doet wat de trainer zegt en je een beetje mag mopperen als het niet helemaal is wat je verwacht had. Bij gedeelde verantwoordelijkheid moet je je ineens gaan afvragen waarom je dan ja hebt gezegd tegen een onderdeel of waarom je niet hebt meegestuurd om het proces wel daar te krijgen waar je had willen komen. Wat het oplevert, dat gun ik onze studenten ook (=betekenisvol, zelf gekozen)

Ik verheug me op de volgende dag en hoop hiermee de andere collega’s die nieuwsgierig zijn, toch een beetje te hebben laten meeproeven.